De man van 50 miljoen, tja?

Voor iedereen die niet de Winterswijkse Weekkrant of Achterhoeksnieuws van 23 februari 2010 heeft gelezen. Hier de niet ingekorte versie

De man van 50 miljoen, tja?

Er gaan de laatste tijd nog al veel verhalen ronde over de €50.000.000 miljoen schuld die er de afgelopen raadsperiode is bijgekomen. Er wordt ontkend, goedgepraat en naar anderen gewezen. Ik kan dat goed voorstellen. Niemand wil de boeken in gaan als verkwister en potverteerder. Ik heb al eens in deze krant maar ook op de website van de VVD gewezen op het gevaar dat ons te wachten staat. Niet alleen ik maak me zorgen. Veel Winterswijkers zijn bezorgd dat hun kleinkinderen de rekening nog moeten betalen van de uitgaves die nu gedaan zijn.

Hoe zit het nu met die €50.000.000 mln? Het is eigenlijk heel simpel. Op de site van de gemeente kun je heel makkelijk de benodigde begrotingsinfo vinden. Als je kijkt wat er begin 2006 aan schuld was en je kijkt wat er voor 2010 wordt verwacht, dan is het een kwestie van elkaar aftrekken en je komt uit op ca €50.000.000 mln. Daarnaast is er van de ca 31 mln NUON gelden slechts 22 mln bijgeschreven als eigen vermogen. Dus nog een €9.000.000 door de schoorsteen.

Wat hebben we gekregen voor de €59.000.000 mln? Er zijn veel projecten gerealiseerd, Gemeentekantoor, archeologische atlas, campagne 100% Winterswijk, afkoppeling van de regenwaterafvoer van het riool en het BOS project. Op zich zijn dit stuk voor stuk prima projecten een deel komt zelfs nog uit de vorige periode. Een Euro kun je echter maar 1 keer uitgeven. Blijkbaar heeft het college echter gemeend dit vaker dan 1 keer te moeten doen. Politiek gaat om keuzes en tja, dan denk ik dat er de verkeerde keuzes zijn gemaakt. Soms was het meer in het belang van Winterswijk geweest de hand op de knip te houden. In goed Nederlands heet dat de tering naar de nering zetten.

De gemeente Winterswijk geeft in 2010 zo'n €70 mln uit. Een groot deel ligt al vast en daarop kun je niet bezuinigen. Tel daarbij de nieuwbouw van de Driemark op en iedereen kan uitrekenen dat we nog vele jaren, zelfs vele generaties er over zullen doen om de totale schuldenlast van Winterswijk (eind 2010 ca €107.000.000 mln) terug te dringen. En dat in een periode dat het Rijk ook nog eens de uitkering aan de gemeente gaat verlagen.

Wat nu?

Tja, ik denk dat we de komende raadsperiode iets minder aan politiek moeten doen en meer moeten gaan besturen. Ik kijk graag vooruit en zie genoeg mogelijkheden om de lasten voor de burgers laag te houden, te investeren maar ondertussen de schuldenlast terug te dringen. Een doelmatig bestuur, minder hobby-projecten en een gemeentelijke organisatie die zich bezighoudt met kerntaken. Vooral de inhuur van dure externe adviseurs moet aan banden worden gelegd. Laten we meer gaan samenwerken met de buurgemeentes!

Tja, Het is een kwestie van keuzes maken. Daar is niet iedereen even goed in.

Gert-Jan te Gronde

Kandidaat-raadslid VVD

Volg mij en de verkiezingen op Twitter: http://twitter.com/gertjantegronde en debateer mee!

Storm op komst

Storm op komst

Het lijkt er op dat de eerste voorjaarsstorm in Den Haag is gaan liggen. Bos, Balkenende en Verhagen zijn als een wervelwind te keer gegaan. De schade is gigantisch. Het land ligt er verslagen bij. Internationaal gezien hebben we modderfiguur geslagen. Het zal nog wel weer een hele tijd duren voordat de schade hersteld is. Iedereen had de storm al een tijdje aanzien komen. Er stond al een tijdje een weeralarm. Toch gingen Bos en Balkenende gewoon de weg op. Ongelukken konden dus niet uitblijven.
Het had de PvdA gesierd als ze gewoon in de luwte de rit hadden afgemaakt. Waarom vol met de kop in de wind?
Het vertrek van de huidige militairen in Uruzgan staat in principe los van de vraag wat Nederland kan doen na dat onze jongens en meisjes zijn vertrokken. Het CDA heeft het volgens mij niet beter gedaan. Was het niet verstandiger geweest de Navo te vragen te wachten met het verzoek tot na 3 maart. Die datum waarop de gemeenteraadsverkiezingen gehouden worden, is nu door Wouter Bos tot inzet van de strijd gemaakt. De PvdA stond er niet heel geweldig voor. Ze waren ongetwijfeld veel stemmen kwijt geraakt bij de gemeenteraadsverkiezingen. Eerste peilingen laten zien dat het op dit moment goed uitpakt voor Bos. Het CDA zakt daarentegen wat terug. Ik denk overigens dat de PvdA daarmee de verkiezingsuitslag onoorlijk beïnvloed. Net als bij de aandelenhandel zou het aandeel CDA en PvdA stil gelegd moeten kunnen worden.
Er zal nu op korte termijn weer verkiezing uitgeschreven gaan worden. Volgens mij gaat er dan weer een nieuwe storm opsteken. Eentje die in hevigheid en duur de afgelopen storm wel eens kon overtreffen. De oppositie heeft genoeg reden om de wind in de rug te voelen. Als 3 jaar lang heeft Balkenende IV ons land in gijzeling gehouden. Eerst 100 dagen “luisteren” in plaats van aanpakken, vervolgens hebben ze verzuimd om zaken als AOW, herziening arbeidsmarkt en aanpak van de crisis voortvarend aan te pakken. Wat ze wel hebben gedaan is de betutteling opgevoeren. Tot achter de voordeur wilden ze invloed. Eigenlijk was Balkenende IV het meest conservatieve en apathische kabinet dat ik ooit heb meegemaakt. Die storm die gaat opsteken zal de huidige samenstelling van de 2e kamer wel eens flink kunnen veranderen. Voordat het echter zo ver zal zijn, krijgen we eerst een heftige verkiezingsstrijd waarbij links en rechts elkaar de tent uit zullen vechten.
Wat wel duidelijk is dat de vlakte er meer uit gaat. Duidelijke rechts-links thema's zullen de agenda gaan bepalen. Daarna de verkiezingen. Ik hoop dat de kiezer z'n hoofd er bij kan houden en kiest voor partijen met inhoud.

Ook in Winterswijk lijkt er een stevige wind te staan. Het oud zeer bij Winterswijks Belang (WB) is na 4 jaar besturen nog niet weggesleten. Als er vanuit mijn partij, de VVD op inhoud wordt campagne gevoerd dan kunnen ze het niet laten het op de man terug te spelen. Dat is niet eerlijk, en doet ook geen recht aan de kiezer. Want de kiezer heeft recht op de waarheid en dat is toch altijd in het Winterswijks Belang? Het doet ook geen recht aan de nieuwe kandidaten op de lijst. Zij willen met frisse blik zich ten dienste stellen van Winterswijk, zonder daarbij enige vorm van eigenbelang te hebben. Het door WB geopperde eigenbelang is (ook bij de kandidaten met ervaring in de Winterswijkse politiek) natuurlijk onzin.
Het lijkt wel of samenwerking met de VVD op voorhand wordt afgewezen door WB. Dat is jammer. Volgens mij hebben ze namelijk bij WB best veel liberale ideeën. Sterker nog de
lijstaanvoerder is landelijk gewoon VVD-lid. Samenwerking zou dus juist voor de hand liggen.
Wij willen best. Maar dan moet de aanval op de man eerst afgelopen zijn.
De afgelopen 4 jaar bestond het college uit WB en de twee linkse partijen PvdA en Progressief Winterswijk. Van liberaal beleid was dan ook geen sprake. WB heeft z'n punt kunnen maken met het strandbad. Veel andere zaken lijken mij van de linker kant van het college te komen; veel nota's
met beleid en regulering en een toename van het ambtelijk apparaat en uitgaven. Die uitgaven die inmiddels hebben geleid tot een extra schuld van 50 miljoen.

Willen we de komende jaren een liberaal beleid met vrijheid voor de burger en bedrijven, een verlaging van de schulden en geen verhoging van de OZB dan lijkt mij een stem op de VVD het meest voor de hand liggend. Want een sterke VVD kan er voor zorgen dat geldverspilling stopt en de betutteling weer ongedaan gemaakt kan worden.

Ik hoop wel dat er op 3 maart veel mensen gaan stemmen. Want het recht om te stemmen is niet vanzelf tot stand gekomen en is heden ten dagen in de wereld nog steeds niet overal gemeengoed.
Sterker nog, Nederlandse militairen zijn op dit moment in de weer dit voor velen veilig te stellen. Waarvoor dank!

Bevolkingskrimp in de Achterhoek

Op dinsdagavond 2 februari jl. was er een debatavond in de Pol te Aalten over bevolkingskrimp in de Achterhoek. De opkomst was best aardig. Er waren ongeveer 80 geïnteresseerden door het barre weer naar Aalten gekomen. Helaas was van het Winterswijkse College van B&W niemand aanwezig. Dat is jammer. Zouden ze het probleem wel serieus nemen? De Aaltense Wethouder was er in ieder geval wel.

De avond was georganiseerd door Lux en Spectrum CMO Gelderland. Helaas was de onderzoeker die wat gegevens zou presenteren over de bevolkingsgroei/krimp ziek en werd zijn presentie door een ander waargenomen. Op zich was dat niet erg al kwam dat de presentatie zelf niet te goede. Er werd wat gerommeld met de powerpointpresentatie en het verhaal kwam zichtbaar onvoorbereid naar voren. Dat was jammer omdat je dan niet goed in het verhaal komt. Maar goed dat zal ik de spreker niet aanrekenen, de overmacht was duidelijk. Dan de discussie zelf. Het ging over het vergelijk met andere regio's zoals Parkstad Limburg. Daar is de bevolkingskrimp al aan de gang. Minister van der Laan schrok zich een hoedje toen hij niet lang geleden daar ging kijken. Dicht gespijkerde woningen komen daar al voor. Komt het zo ver in de Achterhoek? Dat zal wel meevallen was de mening van iedereen. Of steken we met z'n allen de kop in het zand?

In 2040 zijn er 26.000 minder inwoners. Dat is ongeveer een dorp zo groot als Aalten minder! Daarbij komt nog eens dat de krimp ongelijk verdeeld is in tijd maar ook in plaats. Zo groeien Doetinchem en Zutphen nog wel een tijd je door maar is er nu al een krimp aan de gang in de Gemeente Oude IJsselstreek. Uiteindelijk dalen alle gemeentes in de Achterhoek in inwoner aantallen. Daarbij zie je dat de komende jaren vooral jongeren wegtrekken en er vooral ouderen blijven of bijkomen van elders.

Wat zijn de gevolgen van deze krimp? Vooral in de kleine kernen zal het voorzieningenniveau sterk teruglopen. Geen basisschool, supermarkt of horeca meer. Die kleine kernen verworden tot woondorpen. De grotere plaatsen zullen het met minder van alles moeten doen. Een basisschool dicht, misschien geen zwembad meer en andere voorzieningen komen ook op een lager niveau. Door de vergrijzing en het wegtrekken van jongeren zie je nog een zorgelijke ontwikkeling. Wie gaat er voor al die pensionado's zorgen.

Bouw woningvoorraad

Door de verdunning van de huishoudens (minder personen per huis) dient in verschillende gemeentes de woningvoorraad aangepast worden. Meer levensloopbestendige en minder eengezinswoningen. De woonplaats zegt dat ze zo al bouwen. De Achterhoekse gemeentes hebben zo'n 14.000 woningen op de rol staan. Dat is qua grondexploitatie een interessante inkomstenpost. Uit berekeningen van de Provincie Gelderland blijkt echter dat er maar een behoefte aan zo'n vier tot vijfduizend woningen. Je kunt dus wachten op een provinciaal woningbouwcontingent waarbij de provincie dus bepaald waar de woningen moeten komen. Daarnaast speelt ook nog dat er in de buitengebieden steeds meer voormalige agrarische opstallen beschikbaar komen om te dienen als woning. Of daar een markt voor is, is maar de vraag. Één van de aanwezige durfde zelfs te stellen dat de intensieve veehouderij er voor zorgt dat kapitaal krachtige mensen niet in het buitengebied willen wonen vanwege stankoverlast. Die intensieve veehouderij moest dus maar even verkassen. Nu is een deel van Winterswijk aangewezen door het ministerie van LNV als extensiveringsgebied. Op sommige plekken zouden bedrijven moeten verdwijnen naar gebieden waar nog wel landbouw mogelijk is. Onderzoeken laten echter zien dat overlast totale nonsens is. Natuurlijk wordt er wel eens mest uitgereden en dat zou heus wel eens ruiken. Maar overlast nee. Gewoon gezonde Achterhoekse lucht!

Hoe gaan de gemeentes om met deze onheilstijding?

Door een aantal aanwezige werd gezegd dat vooral van belang is dat er zaken zoals een gemeenschapshuis te behouden dit om de leefbaarheid te behouden. Dat werd als erg belangrijk ervaren. Daarnaast vindt er in de Achterhoek overleg plaats over woningbouw om leegstand en verpaupering te voorkomen.

Veel verder wordt er echter vanuit dit thema nog niet gesproken. Dat bleek die avond ook. Veel verder dan constateren dat met goed “Achterhoeks” overleg men er wel uit zou komen. Polderen in een gebied zonder polders dus.

Volgens mij was dat het gemis van de avond. Constateren is één, naar oplossing zoeken is twee. Het ging vooral over damage control. Niet naar het zoeken van oplossingen.

Mogelijke oplossingen

Hoewel ik niet pretendeer verstand te hebben van demografie zijn er natuurlijk wel wat dingen die je in ieder geval niet moet nalaten. Zorg in ieder geval dat er voldoende werkgelegenheid is. Het genereert naast een inkomen en sociale contact een maatschappelijk aanzien en het houdt je van de straat. Kortom werk is de basis van geluk. Zorg ook dat je voldoende mogelijkheden hebt om je eigen jeugd een opleiding te bieden in de regio. Zowel MBO als HBO niveau. Naast werkgelegenheid en scholing is volgens mij nog een factor van cruciaal belang. Zorg dat je plaats makkelijk bereikbaar is, over de weg en met het openbaar vervoer. Dus zorg dat er een goede aansluiting is van de A18 naar Enschede. Dat hoeft mijn inziens niet meteen een volwaardige snelweg te zijn. Een 4 baans autoweg met ongelijkvloerse kruisingen zou al mooi zijn. Daarnaast dienen de spoorverbindingen met Arnhem en Apeldoorn geoptimaliseerd te worden. Een voorbeeld; vanuit Winterswijk naar Arnhem ben nu ruim je 70 minuten onderweg. Zorg voor dubbelspoor en een sneltrein en breng de reistijd terug naar 45 minuten. Daarmee kun je “concurreren” t.o.v. plaatsen rondom Arnhem en Nijmegen. Ook zal er weer een directe verbinding met Apeldoorn mogelijk moeten zijn. Zonder overstap in 1 ruk door. Dat was vroeger al mogelijk, waarom nu eigenlijk niet meer? Door de reistijd in Oost Nederland serieus terug te brengen, kun je best hoger opgeleiden bewegen naar Winterswijk te komen. Wonen in Winterswijk en werken in Arnhem, Nijmegen of Apeldoorn. Eerder genoemde maatregelen zijn echter niet voldoende. Het zijn randvoorwaarden. Wat kun je nog meer doen?

Winterswijk zal als kerngemeente op de kaart gezet moeten worden.

Een dorp met goede voorzieningen zoals een uitgebreid en onderscheidend winkelcentrum. Een Schouwburg dat een uniek concept kan bieden maar ook een gezellig uitgaanscentrum. Dat we daarbij een mooi landschap hebben is meegenomen. Dat kan de nodige ontspanning bieden voor inwoners maar ook voor toeristen.

Wat zou je nog meer kunnen doen?

Zoek oud bewoners van Winterswijk op en vraag waarom ze Winterswijk verlaten hebben. Veelal zijn het mensen die voor studie vertrokken zijn en elders in Nederland vervolgens zijn blijven hangen om te werken. Deze mensen hebben doorgaans best warme gevoelens voor Winterswijk. Vraag ze dan ook onder welke voorwaarden ze weer terug zouden komen. Als je weet waarom ze niet meer in Winterswijk wonen dan kun je er wat aandoen. Probeer die mensen weer binnen te halen voordat ze kinderen hebben die een binding hebben opgebouwd met hun geboorteplaats. Want dan verhuizen wordt wel heel moeilijk.

Wat ook kansen biedt is de sterke groei die in de Randstad wel gewoon doorgaat. Een deel van de mensen zal op een gegeven moment de drukte als te veel ervaren en kiezen voor een deel van Nederland waar het minder druk is. Ook die mensen moet je warm maken voor Winterswijk.

Wat moet je niet doen.

Ga niet wachten en denken dat het wel goed gaat komen. Geheel ontkomen aan de bevolkingskrimp zullen we ook met voorgenoemde maatregelen niet. Ik hoop echter wel dat we de tendens

kunnen afremmen. Wat mij ook onverstandig lijkt is dat we als overheid actief gaan sturen van bovenaf. Bijvoorbeeld zoals dat in het verleden met de Postbank, CBS en Studiefinanciering is gedaan. Verplichte verhuizing naar dunbevolkte gebieden. Die maatregelen hebben niet echt geholpen namelijk.

Ook het rigide opleggen van woningbouwcontingenten zal niet helpen. Daarmee leg je namelijk iedere vorm van eigen initiatief lam.

Het lijkt mij dat we in Winterswijk snel aan de slag moeten met dit onderwerp. Dus college van B&W pak die handschoen op en kijk wat verder dan de toeristische neus lang is.